معرفی تتر (Tether)
تتر (USDT) اولین و معروف‌ترین استیبل‌کوینی است که با هدف ایجاد یک دارایی دیجیتال با ارزش ثابت وارد بازار شد و در حال حاضر یکی از پرمعامله‌ترین رمزرازهای دنیاست.تتر در سال ۲۰۱۴ با نام اولیه Real Coin معرفی شد و بعد تر به Tether تغییر نام داد. شرکت صادرکننده آن Tether Limited است که مدعی است، به ازای هر واحد تتر، یک دلار آمریکا به‌عنوان پشتوانه در حساب‌های بانکی نگهداری میشود. تتر در ابتدا روی بلاکچین بیت‌کوین عرضه شد، اما به‌مرور روی شبکه‌های دیگری مثل اتریوم (ERC-20)، ترون (TRC-20) و بایننس اسمارت چین نیز عرضه شد.
ارزش تتر معمولاً برابر با یک دلار است و برای معاملات سریع، انتقال پول، حفظ ارزش دارایی و در بازارهای آربیتراژ بسیار کاربرد دارد.از مزایای تتر می توان به ثبات قیمت و پذیرش جهانی اشاره کرد. وابسته بودن تتر به دلار آمریکا باعث شده بسیاری از افراد در زمان نوسانات بازار به این استیبل کوین پناه ببرند.از طرفی تقریباً تمام صرافی‌های بزرگ تتر پشتیبانی را می‌کنند.
از طرفی چون بسیاری از صرافی‌های داخلی و خارجی از آن پشتیبانی می‌کنند، تتر محبوب ترین استیبل کوین در بین کاربران ایرانی است.در مقابل با اینکه تتر محبوب است، اما خرید تتر همیشه بدون حاشیه نبوده، عدم شفافیت مالی و مسایل قانونی دو مورد از این حواشی است. شرکت تتر بارها به خاطر عدم شفافیت در ذخایر دلاری مورد انتقاد قرار گرفته است.از طرفی گاهی پای تتر به دادگاه‌ها و نهادهای نظارتی آمریکا باز شده و بحث‌هایی درباره صحت ادعای پشتوانه ۱۰۰٪ دلاری آن مطرح بوده است. همچنین برخلاف بسیاری از پروژه‌های غیرمتمرکز، تتر توسط یک نهاد مرکزی اداره میشود که این مسئله از نگاه برخی کاربران کریپتو نوعی ضعف حساب میشود.
معرفی دای (DAI)
بر خلاف تتر که توسط یک شرکت متمرکز اداره میشود، دای (DAI) با هدف ایجاد یک استیبل‌کوین کاملاً غیرمتمرکز به‌وجود آمد. دای یکی از پروژه‌های اصلی پروتکل MakerDAO است که یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین پروتکل‌های حوزه دیفای (مالی غیر متمرکز) میباشد.دای در سال ۲۰۱۷ راه‌اندازی شد و از همان ابتدا با ایده ثبات قیمت بدون نیاز به پشتوانه فیات و بدون وابستگی به شرکت‌های متمرکز به وجود آمد. این استیبل کوین به‌جای نگه‌داشتن دلار در حساب بانکی، با استفاده از قراردادهای هوشمند و وثیقه‌گذاری ارزهای دیجیتال مانند اتریوم، ارزش خود را حفظ میکند.
دای توسط MakerDAO اداره میشود، که نوعی سازمان خودگردان غیرمتمرکز (DAO) است. در این سیستم، کاربران می‌توانند با رأی‌گیری، در همه تصمیم‌گیری‌ها شرکت کنند.دای همیشه طوری طراحی شده که ارزشش در حدود یک دلار آمریکا باقی بماند. از این استیبل کوین برای پرداخت‌ها، معاملات دیفای، وام‌گیری، وثیقه‌گذاری و مدیریت ریسک نوسانات استفاده میشود.
دای روی شبکه اتریوم ساخته شده و در پروتکل‌های غیرمتمرکز زیادی مثل Aave، Compound، Uniswap و… به‌کار می‌رود.مزایای دای میتوان به شفافیت و سازگاری با دنیای دیفای اشاره کرد. هیچ شرکت یا نهاد خاصی دای را کنترل نمی‌کند.از طرفی تمام اطلاعات در بلاکچین و به‌صورت عمومی قابل‌مشاهده است.همچنین دای به‌خوبی با اکوسیستم قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز کار میکند.
چالش های این استیبل کوین عبارنتد از پیچیدگی فنی و پذیرش کمتر در بازار سنتی. برای کاربران تازه‌کار، درک نحوه عملکرد دای کمی سخت‌تر از تتر است. از طرفی چون دای با وثیقه‌های کریپتویی تولید میشود، در صورت سقوط قیمت دارایی‌ها، ممکن است ناپایداری‌هایی ایجاد شود.همچنین نسبت به تتر، دای در صرافی‌ها و معاملات روزمره به‌خصوص در ایران کمتر استفاده میشود.
دای چگونه کار میکند؟
دای برخلاف تتر که پشتوانه‌اش دلار فیزیکی است، بر پایه‌ی قراردادهای هوشمند و سیستم وثیقه‌گذاری رمز ارزی ساخته شده است. این به این معناست که، به جای اینکه یک نهاد پولی واقعی را در حساب بانکی نگه دارد، کاربران می‌توانند با وثیقه گذاشتن دارایی‌های دیجیتال، دای تولید کنند.
روش تولید Dai
- کاربر وارد پلتفرم Maker میشود.
- رمزارزی مثل اتریوم (ETH) یا USDC را به‌عنوان وثیقه وارد قرارداد هوشمند میکند.
- به نسبت مقدار وثیقه‌ای که گذاشته، میتواند مقداری دای وام بگیرد.(مثلاً اگر ۱۰۰ دلار اتریوم بدهد، معمولاً میتواند حدود ۶۶ دلار دای وام بگیرد.)
- زمانی که کاربر بخواهد دارایی‌اش را پس بگیرد، باید دای‌های دریافتی را برگرداند و بدهی‌اش را تسویه کند.
- این سیستم باعث میشود دای همیشه در تعادل بماند، به این صورت که، اگر قیمت اتریوم خیلی افت کند، ممکن است قرارداد هوشمند آن وثیقه را بفروشد تا ارزش دای حفظ شود.
چطور دای همیشه نزدیک به یک دلار می‌ماند؟
اگر دای ارزان‌تر از یک دلار شود، کاربران انگیزه پیدا می‌کنند که دای بخرند و قرض‌شان را تسویه کنند، در نتیجه عرضه کاهش می‌یابد و قیمت بالا می‌رود. اگر دای گران‌تر شود، کاربران با وثیقه‌گذاری بیشتر دای تولید می‌کنند و می‌فروشند، که باعث افزایش عرضه و کاهش قیمت میشود.
این یک نوع مکانیسم عرضه و تقاضای هوشمند و خودکار است، که بدون نیاز به بانک مرکزی یا نهاد متمرکز، ارزش دای را تقریباً روی یک دلار نگه می‌دارد.
مقایسه تتر و دای
اگرچه تتر و دای هر دو استیبل‌کوین هستند و هدف‌شان حفظ ارزش برابر با دلار آمریکا است، اما از زمین تا آسمان با هم متفاوت‌اند. در جدول زیر مهم‌ترین تفاوت‌های این دو استیبل کوین در مقایسه تتر و دای آورده شده است:
| دای (DAI) | تتر(USDT) | ویژگی |
| رمزارزهای وثیقه‌شده (مثل ETH و USDC) | دلار فیزیکی و دارایی‌های سنتی | نوع پشتوانه |
| سازمان غیرمتمرکز MakerDAO | شرکت متمرکز Tether Limited | ساخته شده توسط |
| کدها و قراردادها روی بلاکچین، شفاف و قابل بررسی | شفافیت محدود، گاهی مورد انتقاد قرار گرفته | شفافیت و حسابرسی |
| غیرمتمرکز و سانسورناپذیر (تا حد زیادی) | امکان مسدودسازی توسط Tether وجود دارد. | قابلیت سانسور |
| ریسک نوسانات وثیقه رمزارزی | ریسک مدیریتی و قانونی شرکت تتر | ریسک‌ها |
| ممکن است در شرایط بازار پرنوسان، دچار مشکل شود. | پایدارتر در نوسانات شدید | پایداری در شرایط بحرانی |
تتر در حال حاضر بیشترین حجم بازار استیبل‌کوین‌ها را دارد و تقریباً در تمام صرافی‌ها به‌راحتی قابل معامله است. اما دای برای کسانی که به تمرکززدایی اهمیت می‌دهند، انتخاب هوشمندانه‌تری است.
بررسی مزایا و معایب دای و تتر
وقتی صحبت از انتخاب یک استیبل‌کوین برای ایرانی‌ها میشود، باید شرایط خاص مثل تحریم‌ها، ریسک مسدودی، دسترسی به صرافی‌ها و حفظ ارزش دارایی را در نظر گرفت. در ادامه، مزایا و معایب هر کدام را بررسی می‌کنیم:
مزایای تتر در مقایسه تتر و دای
- در اغلب صرافی‌های ایرانی و خارجی، تتر در دسترس است.
- برای خرید و فروش، انتقال پول و معامله‌گری به‌راحتی استفاده میشود.
- تتر حتی در شرایط بحرانی بازار هم ثبات قیمت دارد.
معایب تتر در مقایسه تتر و دای
- به دلیل متمرکز بودن تتر، امکان دارد حساب یا تراکنش تتر به دستور نهادهای خارجی مسدود شود.
- بعضی کارشناسان درباره پشتوانه دقیق تتر تردید دارند.
- شرکت تتر در آمریکا ثبت شده است بنابراین، ریسک مسدودسازی کاربران تحت تحریم وجود دارد.
مزایای دای در مقایسه تتر و دای
- دای روی بستر اتریوم و توسط قراردادهای هوشمند اداره میشود و غیر متمرکز است.
- همه داده‌ها و پشتوانه‌ها روی بلاکچین شفاف و قابل مشاهده هستند.
- دای برای استفاده در اپلیکیشن‌های دیفای (DeFi)مناسب است.
معایب دای در مقایسه تتر و دای
- دای در بیت کاربرهای ایرانی هنوز به اندازه کافی شناخته نشده است.
- اگر بازار رمز ارزها به‌شدت نوسان داشته باشد، دای ممکن است به‌طور موقت ارزش خود را از دست بدهد.
تتر یا دای؟ انتخاب بهتر برای کاربران
در نهایت، انتخاب بین تتر و دای بستگی زیادی به نیاز، نوع استفاده و سطح ریسک‌پذیری هر فرد دارد.
اگر تریدر روزانه هستید پیشنهاد ما استفاده از تتر است زیرا، نقدشوندگی بالایی دارد و در همه صرافی‌ها پشتیبانی میشود و از طرفی سرعت نقل و انتقال بالایی دارد.
اگر نگران تحریم‌ها یا مسدود شدن دارایی‌هایتان هستید، دای برای شما گزینه مناسبی است. دای به دلیل غیرمتمرکز بودن، نسبت به مسدودی و پیگیری نهادهای خارجی مقاوم‌تراست و هیچ نهاد مرکزی نمی‌تواند کیف پول شما را قفل کند.
اگر تازه‌کار هستید و دنبال استیبل‌کوینی ساده و در دسترس می‌گردید تتر برای شما مناسب تر است. تقریباً همه پلتفرم‌ها، کیف‌پول‌ها و آموزش‌ها با تتر شروع می‌شوند. برای شروع، استفاده از تتر راحت‌تر است.
اگر علاقه‌مند به دیفای و استفاده از پلتفرم‌های غیرمتمرکز هستید پیشنهاد میشود از دای استفاده کنید. دای انتخاب اول در بسیاری از پروژه‌های DeFi است و در وام‌دهی، فارمینگ و صرافی‌های غیرمتمرکز (مثل یونی‌سواپ) کاربرد بیشتری دارد.
اگر سرمایه‌گذار بلندمدت هستید و دنبال امنیت بیشتر می‌گردید ترکیبی از دای و تتر مناسب ترین اتفاق برای شماست. استفاده ترکیبی از تتر و دای میتواند ریسک شما را کاهش دهد.
سرمایه‌گذاری بر روی دای یا تتر
اگرچه دای و تتر هر دو استیبل‌کوین هستند و معمولاً نوسان قیمتی خاصی ندارند، اما برای برخی کاربران نقش مهمی در استراتژی‌های سرمایه‌گذاری دارند. مثلاً بعضی از تریدرها از تتر برای سرمایه گذاری در زمان‌های نوسانی بازار استفاده می‌کنند، چون نقدشوندگی بالایی دارد و تقریباً در همه صرافی‌ها پشتیبانی میشود.
از طرف دیگر، دای برای کسانی که به سیستم‌های غیرمتمرکز اعتماد بیشتری دارند، جذاب است. چون بدون تکیه بر نهاد مرکزی و با پشتوانه‌ی کریپتویی اداره میشود و بعضی از کاربران آن را به‌عنوان گزینه‌ای امن‌تر در برابر ریسک‌های سیاسی یا مالی می‌بینند.
در واقع، نمیشود گفت کدام‌یک بهتر است؛ هرکدام میتواند بخشی از یک پورتفوی منطقی باشد.
انتخاب بین دای و تتر برای کاربران ایرانی
برای کاربر ایرانی، انتخاب بین دای و تتر فقط یک تصمیم ساده نیست. موضوع فقط کارمزد و سرعت تراکنش نیست، بلکه بحث امنیت دارایی، دسترسی و ریسک تحریم هم مهم است.
تتر به دلیل کارمزد پایین، سرعت بالا (مخصوصاً روی شبکه TRC 20) و پذیرش گسترده، پرطرفدارترین استیبل‌کوین در بین کاربران ایرانی است. خیلی‌ها از تتر به عنوان دلار دیجیتال استفاده می‌کنند. اما نباید فراموش کرد که تتر یک استیبل‌کوین متمرکز است و در شرایط خاص، امکان مسدود شدن آن وجود دارد.
از طرفی، دای کاملاً غیرمتمرکز است. این ویژگی باعث میشود دارایی شما حتی در شرایط تحریم امنیت و آزادی بیشتری داشته باشد. با این حال، نقدشوندگی دای پایین‌تر است و استفاده از نیاز به دانش فنی بیشتری دارد.
در نهایت، اگر اولویت شما راحتی و سرعت است، تتر انتخاب راحت‌تری است. ولی اگر به دنبال کنترل بیشتر روی دارایی‌ها و مقاومت در برابر محدودیت‌های خارجی هستید، دای انتخاب امن‌تری محسوب میشود.
در دنیای پر نوسان ارزهای دیجیتال، انتخاب یک استیبل‌کوین مناسب میتواند تفاوت بزرگی در امنیت، انعطاف‌پذیری و حتی سودآوری کاربران ایجاد کند. تتر با نقدشوندگی بالا و پشتیبانی گسترده‌اش، گزینه‌ای سریع و دردسترس است، در حالی که دای با ساختار غیر متمرکز خود، امنیت و مقاومت در برابر تحریم را برای کاربران ایجاد میکند.
برای کاربران ایرانی، که اغلب با چالش‌هایی مثل تحریم، محدودیت‌های بانکی بین‌المللی و نگرانی از بلاک شدن سرمایه رو به رو هستند، شناخت دقیق مزایا و معایب هرکدام از این استیبل کوین ها اهمیت ویژه‌ای دارد. استفاده هوشمندانه از ترکیب این دو استیبل‌کوین میتواند هم ریسک را کاهش دهد و هم امکان استفاده از فرصت‌های متنوع بازار را فراهم کند.
در نهایت، مثل همیشه در دنیای رمز ارزها، آگاهی و تصمیم‌گیری آگاهانه، مهم‌ترین سرمایه شماست.
سوالات متداول در مقایسه تتر و دای
- تتر بهتر است یا دای؟
بستگی به نیاز شما دارد. اگر دنبال نقدشوندگی بالا و کاربرد گسترده هستید، تتر گزینه مناسب‌تری است. اما اگر به‌دنبال شفافیت، تمرکززدایی و امنیت بیشتر هستید، دای انتخاب بهتری خواهد بود.
- آیا امکان فریز شدن دای وجود دارد؟
خیر، بر خلاف تتر که توسط یک نهاد متمرکز قابل فریز شدن است، دای به‌صورت غیرمتمرکز اداره میشود و توسط هیچ سازمانی به طور مستقیم کنترل نمیشود. به همین دلیل فریز شدن آن تقریباً غیرممکن است.
- آیا میتوان دای یا تتر را در کیف‌پول‌های سخت‌افزاری ذخیره کرد؟
بله، هر دو توکن را میتوان در کیف‌پول‌های سخت‌افزاری مانند Ledger یا Trezor ذخیره کرد، به شرطی که کیف‌پول از شبکه مورد نظر (مثل ERC-20) پشتیبانی کند.
